Volatilite nedir? Volatilite nasıl ölçülür? Volatilitenin düşük veya yüksek olması ne anlama gelir? Volatilitenin kaynağı nedir? Haydi bu soruları cevaplayalım !..
Volatilite, piyasa içerisinde yer alan belirli bir ürünün zamanla farklı fiyat dengelerine sahip olmasıdır. Ürün fiyat aralıklarında yaşanan denge kayıpları sebebiyle ortaya çıkan volatilite, piyasadaki oynaklığı temsil eder.
Volatilite Nasıl Hesaplanır?
Volatilite, kısaca, piyasada işlem gören bir yatırım aracının kur oynaklığı olarak tanımlanabilir. Bu oynaklığın ölçümü, yatırımcılara piyasa riskini daha doğru bir şekilde değerlendirme olanağı tanır.
Tarihsel Volatilite: En yaygın kullanılan ölçüm yöntemlerinden biridir. Bir varlığın geçmiş fiyat hareketlerine dayanarak hesaplanır. Belirlenen bir zaman dilimindeki fiyat değişimlerinin standart sapması alınarak bulunur.
Emtia Vadeli İşlem Komisyonu (CFTC) Raporları: Emtia piyasalarında, trader'ların pozisyonları üzerinden volatilitenin ölçülmesine yardımcı olabilecek önemli bir bilgi kaynağıdır.
Opsiyon Fiyatlama Modelleri: Opsiyonlar, gelecekteki fiyat hareketlerinin belirsizliğini temsil eder.
VIX (Volatilite Endeksi): "Korku Endeksi" olarak adlandırılan VIX, S&P 500 endeks opsiyonlarının zımni volatilitesini ölçer ve genel piyasa oynaklığının bir barometresi olarak kabul edilir.
Düşük volatilite bir varlığın fiyatının genellikle benzer düzeylerde seyrettiğini ve durağan bir grafik çizdiğini gösterir. Bu da gelecekte fiyatta çok büyük bir değişiklik olmayacağı anlamına gelir.Yüksek volatilite ise bir varlığın fiyatının kısa süre içinde iki yöne de aşırı bir şekilde hareket edebileceğini belirtir. Bu durumda fiyat çok yükselebileceği gibi çok da düşebilir.
Volatilitenin Kaynağı Nedir?
Volatilitenin ana kaynağı belirsizliktir. Bu belirsizliğin ardında ulusal/küresel pek çok faktör yatabilir. Finansal piyasalar üzerinde oldukça etkili olan genel ekonomik gelişmeler, yani gerçek dünyada yaşanan siyasi ve jeopolitik olaylar, varlık fiyatlarındaki dalgalanmalara temel oluşturur. Detaylara bakmak gerekirse;
Siyasi Gündem: Seçimler, hükümet krizleri, liderlerin açıklamaları gibi siyasi gelişmeler, yasal mevzuata dair kararlar, para politikaları, uluslararası ilişkilerin seyri ve ticaret anlaşmaları gibi olaylar, hisse senedi fiyatlarını ve borsaları etkileyen tepkilere neden olabilir.
Ekonomik Durum: Faiz oranları, vergi değişiklikleri, enflasyon verileri, tüketici harcama rakamlarında beklentiler karşılanmazsa piyasalar daha oynak hale gelebilir.
Kaos: Çatışmalar, doğal afetler gibi spesifik ve kimi zaman öngörülemeyen olaylar da volatilite üzerinde etkilidir.
Şirket Gündemleri: Volatilite her zaman pazar genelinde değildir, bazen sadece bir şirketle ilgilidir. Güçlü bir çeyrek bilançosu, yeni bir ürün/yatırım gibi pozitif gelişmeler yatırımcıları bir anda cezbeder. Tam tersinden bakıldığında; skandallar, gizlilik ihlali, bir ürünü geri çağırma, kötü yönetim gibi negatif faktörler de yatırımcıları uzaklaştırır.