Varantlarda kısa ve uzun olmak üzere iki tür kod kullanılır. Söz konusu kodlar BIST tarafından belirlenir ve duyurulur. Şimdi bu kodların detaylarına birlikte bakalım!
Kısa Kod (1) (Dayanağı Pay Olan Varantlar İçin)
Dayanağı bir pay olan varantlar için kısa kod alfanümerik yapıdadır ve 5 karakterden oluşur. İlk iki karakter dayanak payı ifade eden harflerden oluşur. Kısa kod Pay Piyasası Müdürlüğünce belirlenir.
Varant Kodu |
1 | 2 | 3 | 4 | 5 |
A | B | X | … | … |
Yukarıda ABCDE.E’ye ait bir varantın kısa kodu görülmektedir. ABCDE.E’ye ait A ve B harflerinin devamında ihraççı kuruluşu temsil eden bir harf yer alır (X). Sonraki iki karakter A-Z arası harflerden oluşur ve her varant için ayrı belirlenir.
A-O arası harfler alım hakkı veren varantlar için, P-Z arası harfler satım hakkı veren varantlar için kullanılır.
- Alım varantları için son iki harf: AA ile başlar ve OO ile biter. AB, AC, AD, BA, BB, BC, ..., OA, OB, OC....OO.
- Satım varantları için son iki harf: PP ile başlar ve ZZ ile biter. PP, PR, PS, ..., ZP, ZR, ZS, ..., ZZ.
Kısa Kod (2) (Dayanağı Birden Fazla Pay Olan Sepet Varantlar İçin)
Dayanak varlığın birden fazla paydan, bir sepetten oluşması durumunda da benzer yöntem uygulanır. Dayanağı birden fazla pay olan varantlar için kısa kod alfanümerik yapıdadır ve 5 karakterden oluşur. İlk iki karakter “SP” harflerinden oluşur ve dayanak payların bir sepetten oluştuğunu ifade eder.
Varant Kodu |
1 | 2 | 3 | 4 | 5 |
S | P | X | … | … |
Yukarıda birden fazla paydan oluşturulan sepete ait bir varantın kısa kodu görülmektedir. S ve P harflerinin devamında ihraççı kuruluşu temsil eden bir harf yer alır. Sonraki iki karakter A-Z arası harflerden oluşur ve her varant için ayrı belirlenir.
A-O arası harfler alım hakkı veren varantlar için, P-Z arası harfler satım hakkı veren varantlar için kullanılır.
- Alım varantları için son iki harf: AA ile başlar ve OO ile biter. AB, AC, AD,..., BA, BB, BC, ..., OA, OB, OC.... OO.
- Satım varantları için son iki harf: PP ile başlar ve ZZ ile biter. PP, PR, PS, ..., ZP, ZR, ZS...ZZ.
Kısa Kod (3) (Dayanağı Endeks Olan Varantlar İçin)
Endekse dayalı olarak çıkartılan varantlar için de kısa ve uzun olmak üzere iki tür kod kullanılır.
Varant Kodu |
1 | 2 | 3 | 4 | 5 |
A | B | X | … | … |
Dayanağı bir endeks olan varantlar için kısa kod alfanümerik yapıdadır ve 5 karakterden oluşur.
İlk iki karakter harflerden oluşur ve dayanak endeksi ifade eder. Devamında ihraççı kuruluşu temsil eden bir harf yer alır. Sonraki iki karakter A-Z arası harflerden oluşur ve her varant için ayrı belirlenir.
A-O arası harfler alım hakkı veren varantlar için, P-Z arası harfler satım hakkı veren varantlar için kullanılır.
- Alım varantları için son iki harf: AA ile başlar ve OO ile biter (AB, AC, AD, BA, BB, BC, ..., OA, OB, OC.... OO).
- Satım varantları için son iki harf: PP ile başlar ve ZZ ile biter (PP, PR, PS, ..., ZP, ZR, ZS...ZZ).
Uzun Kod
Varanta ilişkin daha detay bilgilerin yer aldığı bir koddur. 32 karakterden oluşur (boşluklar hariç) ve varanta dayanak finansal ürünün özelliğine göre aşağıdaki tabloda yer alan bilgileri içerir.
Yer | Açıklama |
1-5 | Varanta dayanak pay işlem kodu, dayanağın endeks olması durumunda ise endeks kodu yer alır. Dayanak birden fazla paydan oluşursa SEPET ifadesi yer alır. |
6 | Alım ya da satım hakkı veren varant olduğunu belirtmeye yönelik “C” (call) ya da “P” (put) harfi kullanılır. |
7-12 | Vade: GGAAYY şeklinde ve rakamla yer alır. |
13-19 | İşleme koyma fiyatı ya da seviyesidir. İşleme koyma seviyesi: Dayanağı endeks olan varantlar için endeksin hangi seviyesinde işleme konulacağını gösterir. |
20-22 | İhraççı kuruluşu ifade eden üç harf yer alır. |
23-29 | Dönüşüm oranı veya endeks çarpanı yer alır. |
30-32 | Referans alanı (kullanımı zorunlu değildir). İlk karakter takas şeklini gösterir. (N: Nakit, K: Kaydi). |